HISTORIA SZKOŁY

40 – lecie Szkoy Podstawowej Nr 2 w Humniskach

artykuł Pani mgr Aliny Zygarowicz zamieszczony w Wiadomościach Brzozowskich

 

Humniska mają bogatą historię, wieś istnieje od XIV wieku. Już w wieku XV istniała w Humniskach szkoła parafialna. Do roku 1957 wieś Humniska była zintegrowana i stanowiła jedną całość mimo, że rzeka Stobnica dzieliła ją na tzw. Małą i Dużą Stronę.

Była jedna szkoła, przedszkole, parafia, poczta, jeden sołtys i w pewnym okresie jedna Gromadzka Rada Narodowa. Tak jakoś los sprawił, że wszystkie wymienione instytucje i organy miały swoją siedzibę na Dużej Stronie. Mieszkańcy Małej Strony -zwłaszcza ci od strony Brzozowa – niechętnie korzystali z usług tych instytucji. Duża liczba dzieci była zapisywana do szkół Podstawowych w Brzozowie – męskiej i żeńskiej. Najbardziej narzekali rodzice małych dzieci, które w okresie jesienno-zimowym trzeba było odprowadzać i przyprowadzać ze szkoły.

Nic też dziwnego, że w latach 50-tych mieszkańcy Małej Strony zaczęli poważnie myśleć o budowie własnej szkoły i przedszkola. Powołano Społeczny Komitet Budowy Szkoły. Pierwszym przewodniczącym Komitetu został Henryk Koszela. Aktywni członkowie Komitetu organizowali zabawy , festyny i inne imprezy dochodowe. Z uzyskanych dochodów zakupiono pod budowę szkoły parcelę o powierzchni 33 arów. To upewniło ich w przekonaniu, że warto nadal zabiegać o wybudowanie szkoły. Zdawali sobie jednak sprawę, że powstanie nowego budynku szkolnego jest dziełem wieloetapowym i potrwa kilka lat. Poczyniono więc starania o przydział nauczyciela i wynajęcie budynku tymczasowego. W 1957 r. pozyskano i wyremontowano pomieszczenia w pożydowskim budynku w którym dzisiaj znajduje się Przedszkole. Decyzją Wydziału Oświaty powstała SP w Humniskach. 2 września 1957 r. w Humniskach na Małej Stronie odbyła się – w bardzo trudnych warunkach lokalowych – inauguracja roku szkolnego 1957/58. Nauczycielem i zarazem kierownikiem szkoły został Tadeusz Siwak rodem z Jasionowa. Była to szkoła dwuklasowa licząca 59 uczniów. Ciężkie były pierwsze dni nauki. Brakowało toalet, pieca w sali lekcyjnej, okna były nieszczelne.

Pełni zaangażowania mieszkańcy jeszcze w tym samym roku przed nastaniem zimy zadbali o poprawę warunków w szkole. W nowym roku szkolnym 1958/59 SP nr 2 w Humniskach była już szkołą 4 – klasową. Liczyła 117 uczniów. Otrzymano dodatkowe pomieszczenia lekcyjne i pozyskano 2 etaty nauczycielskie. Mieszkańcy wciąż jednak marzyli o wybudowaniu nowego budyn­ku szkolnego i utworzeniu szkoły siedmio klasowej. W czynie spo­łecznym wyprodukowano na potrzeby budowy 100 tyś. sztuk cegły i zagaszono 15 ton wapna.

6 sierpnia 1957 r. szkoła otrzymała w całości dom pożydowski, który w dalszym ciągu wymagał gruntownego i kapitalnego remontu. Z powodu zbyt krótkiego czasu, ze względu na rozpoczy­nający się rok szkolny wyremontowano tylko dwie sale. W roku szkolnym 1959/60 szkoła była już szkołą 5 klasową. Ogółem w klasach 1-5 uczyło się 150 uczniów. Klasy były zbyt liczne w stosunku do liczby i wielkości sal. W 1960 r. w okresie wakacji przy ogromnym wysiłku podinspektora szkolnego Stanisława Wojtowicza i kierownika szkoły Tadeusza Siwaka, przy niesprzyjających warunkach atmosferycznych wyremontowano cały budynek szkolny (wartość prac wynosiła 310 zł.) Dano nowe fundamenty betonowe, wymienione ściany drewniane, wybudowano nową przybudówkę. W całym budynku wymieniono okna, drzwi, sufity i wszystkie ściany wewnętrzne. Założono nową instalację elektryczną i położono tynki. W roku szkolnym 1960/61 szkoła zwiększyła stopień organizacyjny do 6 klas, a w następnym roku szkolnym do 7. W dniu 1 września 1961 r. w siedmiu klasach uczyło się 208 uczniów. W 1961 r. budynek szkolny został otynkowany z zewnątrz i w całości odmalowany. Inspektor Oświaty zaopatrzył szkołę w dostateczną ilość pomocy naukowych oraz książek do biblioteki. Mieszkańcy Małej Strony byli wdzięczni podinspektorowi Stanisławowi Wojtowiczowi za ustawiczne wspieranie organizującej się szkoły.

Mimo, że na Małej Stronie czynna już była pełna szkoła o 7 klasach, mieszkańcy tego rejonu ciągle zmierzali w kierunku budowy nowego budynku szkoły.

Wykorzystując ówczesne hasło „Tysiąc Szkół na Tysiąclecie Państwa Polskiego” przystąpiono energicznie do starań o pozwolenie na budowę. Zmieniali się przewodniczący Komitetu Budowy Szkoły: Henryk Koszela, Bronisław Pięta, Józef Bacior, Adam Błyskal, Edward Lasek, ale nie słabło zaangażowanie mieszkańców. Na specjalne wyróżnienie zasługuje Edward Lasek, który rozpoczętą budowę szkoły doprowadził do końca. Naoczni świadkowie stwierdzają, że każdego dnia był na budowie, kierował robotami, pomagał, doradzał i podtrzymywał na duchu. Mieszkańcy z uporem kontynuowali swe dzieło nie zważając na liczne trudności.

Wciąż gromadzono niezbędne fundusze, organizowano imprezy dochodowe i samorzutne opodatkowanie się mieszkańców na ten wzniosły cel.

Swych rodaków wspierali finansowo byli mieszkańcy Humnisk, przebywający od lat w USA, między innymi Helena Surmacz. W 1962 r. zgromadzono niezbędną dokumentację techniczną wraz z kosztorysem. W kwietniu 1963 r. Szkota Rzemiosł Budowlanych w porozumieniu z Przedsiębiorstwem Robót Budowlanych w Sanoku przystąpiła do kopania fundamentów, a 9 czerwca wmurowano akt erekcyjny. Wmurowania aktu erekcyjnego dokonali dwaj posłowie ziemi rzeszowskiej w obecności władz powiatowych. W roku 1963 prace przy budynku szkolnym trwały aż do nadejścia silnych mrozów. Położono belki na stropy na pierwszym piętrze, ale już ze względu na silne mrozy nie uzbrojono stropu i go nie zabetonowano. Rok szkolny 1963/64 przebiegał normalnie. Zajęcia odbywały się w starym i ciasnym budynku. Kierownik szkoły wspomina „Budynek szkolny maty – dzieci tak dużo – 203 “.

Jedyną przeszkodą w ukończeniu budynku szkolnego był brak pieniędzy. Mieszkańcy Humnisk wnieśli swój wkład w wysokości 187 tyś. złotych. Społeczny Komitet Budowy Szkół przy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Brzozowie nie posiadał na swym koncie żadnej gotówki. Poszukiwano sponsora, który chciałby za pomocą swoich środków ukończyć budowę szkoły. Był to okres w którym całe społeczeństwo polskie realizowało wezwanie Komitetu Centralnego PZPR dla upamiętnienia 1000-lecia Państwa Polskiego budową tysiąca szkół – pomników, za pomocą środków własnych i czynów społecznych. 23 czerwca 1964 r. w Rzeszowie została zawarta i spisana umowa w której fundator zadeklarował wkład w kwocie 1.500.000 zł. Po otrzymaniu gotówki wyrównano zadłużenia bankowe i energicznie przystąpiono do prac wykończeniowych.

22 lipca 1964 r. otwarto szkołę Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego im. XX-lecia PRL. Przecięcia wstęgi dokonał sekretarz Komitetu Powiatowego PZPR w Brzozowie Eugeniusz Felchner.

1 września 1964 r naukę w 7-klasowej szkole rozpoczęło 210 uczniów, a zatrudnionych było 7 nauczycieli: Tadeusz Siwak, Wanda Pilawska, Sylwia Kucharska, Maria Kaczurba, Henryka Florczak, Ewa Wójcik i Irena Bodzioch.

28 sierpnia 1965 r. nastąpiła zmiana na stanowisku kierownika szkoły. Od tego dnia przez następne 20 lat funkcję kierownika a potem dyrektora szkoły pełnił Henryk Skopiński. W kronice szkolnej nowy kierownik napisał: współpraca z nauczycielstwem, młodzieżą i środowiskiem od samego początku układała się bardzo pomyślnie. Rodzice i mieszkańcy tego rejonu wsi zdawali sobie sprawę z tego, że oddany budynek szkolny wymaga jeszcze wielu inwestycji (ze względu na brak bieżącej wody, gazu, ogrzewania piecowego, brak sanitariatów, toalet, drogi dojazdowej, ogrodzenia, pomocy dydaktycznych itp.) Toteż nie słabła ich aktywność i zaangażowanie w prace społeczne na rzecz szkoły. Zawsze licznie i chętnie przychodzili na każde wezwanie kierownika szkoły czy Komitetu Rodzicielskiego. Komitet Rodzicielski przy tej szkole skupiał najlepszych rodziców i społeczników. Przez długie lata przewodniczącymi Komitetu byli: Zdzisław Garbiński, Danuta Bieńczak, Wacław Huber, Leopold Korfanty i Stanisław Janusz. Henryk Skopiński w kronikach szkolnych często wymienia zasłużonych dla szkoły rodziców, między innymi; Z. Garbiński, D. Bieńczak, W. Huber, L. Korfanty, E. Leń, K. Piotrowska, W. Kę-dra, M. Koszela, W. Śmierzyński, pp. Borkowie, Pięta, M. Sadow-ski, E. Piotrowski, W. Sawicki, L. Rachwał, Jatczyszyn, S. Barań-ska, B. Pilszak, E. Lasek, K. Rymarz, Z. Lorenc, S. Feret, A. Borczyk, M. Szelast, J. Bartman, J. Lasek, J. Bieńczak, J. Kozak, i wielu wielu innych. Byli to ludzie bardzo ofiarni i oddani szkole. W roku 1996 r. dzięki Panu Skopińskiemu i zaangażowaniu wszystkich rodziców odprowadzono wodę spadową, zniwelowano teren wokół budynku, zrobiono drogę dojazdową, założono kwietniki wokół budynku szkolnego oraz ogrodzono całą parcelę szkolną. Na pokrycie wymienionych inwestycji otrzymano od władz powiatowych 80.000 zł, a wkład miejscowego społeczeństwa, po przeliczeniu pracy społecznej przy zagospodarowaniu terenu szkoły, wyniósł 20.000 zł. W 1967 r. nadal pracowano nad właściwym zagospodarowaniem obejścia szkolnego. Na drodze dojazdowej ułożono trylinkę, a wszystkie przejścia wokół szkoły wyłożono płytkami chodnikowymi. Do kuchni szkolnej doprowadzono gaz i wodę bieżącą. Zasadzono drzewka owocowe i zagospodarowano działkę szkolną, na której młodzież sadziła i pielęgnowała kwiaty. Szkoła wzbogaciła się także o liczne pomoce naukowe.

W roku szkolnym 1966/67 zgodnie z ustawą sejmową z dnia 15 lipca 1961r. nastąpiła reorganizacja szkolnictwa podstawowego. Wprowadzono ośmioklasową Szkołę Podstawową. Przedłużenie nauki do lat 8 miało na celu lepsze przygotowanie uczniów do dalszego kształcenia się i zdobywania kwalifikacji zawodowych. Rok 1972 był rokiem bardzo ważnym dla nauczycieli, szkolnictwa i oświaty. 27 kwietnia 1972 r. Sejm PRL zatwierdził Ustawę Karta Praw i Obowiązków Nauczyciela. Zgodnie z tą ustawą kierownicy szkół i przedszkoli zostali przemianowani na dyrektorów, dotychczasowe Inspektoraty Oświaty otrzymały nazwy Wydziały Oświaty i Wychowania oraz Kultury a powiaty zostały podzielone na gminy. Na terenie każdej gminy zorganizowano szkoły gminne, którym podlegały wszystkie szkoły podstawowe i przedszkola. Ze względu na to, że szkoła w Brzozowie została wydzielona jako miejska, Szkołą Gminną została Szkoła Podstawowa Nr 1 w Przysietnicy. Dyrektorem Szkół Gminnych został mgr Władysław Wolański. Nasza Szkoła otrzymała nazwę Zbiorcza Szkoła Gminna w Przysietnicy – Szkoła Podstawowa Nr 2 w Humniskach. W roku szkolnym 1974/75 podjęto uchwałę o ponownej reorganizacji szkolnictwa. Chciano wprowadzić dziesięcioletnią szkołę podstawową. W związku z tym przystąpiono do podnoszenia wykształcenia i kwalifikacji nauczycieli. Szkoły dziesięcioletnie nie zostały wprowadzone ze względu na niewystarczającą bazę lokalową i brak środków finansowych na szkolnictwo. 1 czerwca 1975 r. znowu podjęto ustawę o nowym podziale administracyjnym kraju. Uległy likwidacji powiaty, a wprowadzono nowe województwa i gminy. Szkoła nasza podlegała gminie Brzozów i otrzymała nazwę Zbiorcza Szkoła Gminna w Brzozowie – Szkoła Podstawowa Nr 2 w Humniskach. W roku szkolnym 1975 budynek szkolny został wydzierżawiony na obiekt kolonijny Fabryce Osprzętu Samochodowego „Polmo” w Łodzi. Wymieniony zakład wpłacił szkole 250 tyś zł. za którą to kwotę odnowiono zewnętrzną elewację, doprowadzono gaz , bieżącą wodę, wykonano instalację wodno- kanalizacyjną. Powstały toalety dla uczniów i nauczycieli. Woda i sanitariaty w dużym stopniu poprawiły warunki nauczania i wychowania. Przez 5 lat przyjeżdżały do nas dzieci z Łodzi. Organizator kolonii wynajmował bezpłatnie autokar, dzięki czemu nasza młodzież mogła jeździć na wycieczki krajoznawcze – turystyczne do Warszawy, Łodzi, Zakopanego. W 1976/97r. przy pomocy Zasadniczej Szkoły Zawodowej

w Brzozowie wykonano instalację centralnego ogrzewania. W kolejnych latach zbudowano przy szkole ogródek geograficzny, zieloną salę gimnastyczną, radiowęzeł szkolny, boisko do piłki ręcznej i koszykówki. Szkoła posiadała wiele pomocy dydaktyczno -naukowych, piękną dobrze wyposażoną klasopracownię do zajęć technicznych, pracownię fizyko-chemiczną i dobrą kadrę nauczycielską.

W połowie lat osiemdziesiątych szkołę w Humniskach na Małej Stronie zaliczono do jednej z najlepszych w gminie Brzozów pod względem bazy i stanu sanitarno-higienicznego.

W sierpniu 1985 r. obowiązki dyrektora szkoły przejął do 1992r  Pan Krzysztof Kosiorek.

W 1992 r. dyrektorem została Pani mgr Alina Zygarowicz. W latach 1992-93 znowu poddano budynek szkoły poważnemu remontowi. Najpierw wymieniono przeciekający stropodach na dach dwuspadowy oraz wykonano odgromienie budynku. Z kolei przystąpiono do prac remontowych wewnątrz budynku. We wszystkich klasach i korytarzach zaczęły odpadać tynki, co zagrażało bezpieczeństwu dzieci i młodzieży. Przyczyną odpadania tynków był nie­szczelny przeciekający stropodach jak również to, że w roku szk. 1963/1964 roboty budowlane były prowadzone zimą często w pośpiechu i niedbale. Na polecenie KO i Inspektora BHP przerwano naukę i zaczęto remontować budynek. Była to bardzo ciężka i żmudna praca. Najpierw usunięto stare tynki z sufitów i stropów a potem położono nowe.

Jak zawsze tak i teraz na prośbę dyrektora szkoły odpowiedzieli pozytywnie prawie wszyscy rodzice i młodzież. W pyle i kurzu skuwali tynki. Przed położeniem nowych tynków wymieniono w budynku instalację elektryczną z aluminiowej na miedzianą. Zainstalowano nowe odgromienie szkoły. „Nigdy nie liczyłam na tak duże zaangażowanie i ofiarność rodziców” wspomina dyrektor w kronice szkolnej. Przychodzili uczniowie, młodzież i starsi. Dzięki dużej ofiarności remont zakończono szybko i starannie.

Jesienią 1994 r. z inicjatywy Pani dyrektor A. Zygarowicz poczyniono starania w celu budowy pełnowymiarowej sali gimnastycznej. Powołano Społeczny Komitet Budowy, którego przewodniczącym został Józef Laskoś . Kilka miesięcy później jak zawsze z ogromnym zapałem przystąpili do prac społecznych mieszkańcy Humnisk. Najpierw przygotowano teren pod budowę; wycinano drzewa, utwardzano drogę i starano się o pozwolenie na budowę a potem czynem społecznym wykopano fundamenty. Do księgi zasłużonych wpisano następujące nazwiska; Zdzisław Federkiewicz, Robert Federkiewicz, Mariusz Federkiewicz, Zbigniew Szałajko , Bolesław i Barbara Wojciechowscy, Marian Mycka, Lesław Lorenc, Jadwiga i Jan Wojnarowie, Władysław Dąbrowiecki, Bolesław Florek, Zdzisław Ślączka, Kazimierz Leśniak, Tadeusz Florek, Zbigniew Pawłowski, Tadeusz Gondek, Andrzej Jatczyszyn, Jan Kielar, Marian Penar, Wiesław Owoc, Maria Kędra, Ta­deusz Malicki, Ryszard Kędra, Eugeniusz Kozak, Jan Antkowski, Stanisław Wiszyński, Janusz Ginalski, Tadeusz Zygarowicz, Jan Szczeciak, Barbara Szklarz, Zbigniew Miklicz, Zbigniew Laskoś, Ryszard Bieńczak, Andrzej Kędra, Bogumiła Borek, Grzegorz Du­dek, Stanisław Szczudrawa, Andrzej Gondek, Łukasz Mendyka, Jerzy Gratkowski, Bartłomiej Borek, Paweł Florek, Krzysztof Woj-nar, Andrzej Lorenc Jan Bieńczak, Maria Piotrowska, Elżbieta Sa-dowska, Alina Zygarowicz. Wpisano również uczniów: Paweł Szałajko, Krzysztof Zygarowicz, Paweł Leśniak, Piotr Wojnar, Karol Szałajko, Bożena Wojciechowska, Mariusz Wojciechowski, Piotr Wojciechowski, Mariusz Chudzikiewicz.

Również z inicjatywy dyrektor postanowiono zmienić dotychczasowe imię szkoły.

Po wielu konsultacjach Rada Pedagogiczna i Samorząd Uczniowski w porozumieniu z rodzicami zdecydowali o nadaniu szkole imienia Twórcy i Pioniera Przemysłu Naftowego – Ignacego Łukasiewicza.

8 czerwca 1995 r. odbyła się ważna dla szkoły uroczystość nadania imienia. Do szkoły przyjechało wielu zacnych gości; Przedstawiciele Zarządu Głównego SITPNiG w Krakowie, przedstawiciele Kopalnictwa Naftowego w Sanoku, KO w Krośnie władze Gminne oraz absolwenci, rodzice i uczniowie. Z okazji nada­nia szkole imienia została wydana monografia szkoły i Humnisk „ Księga Pamiątkowa Szkoły Podstawowej Nr 2 im. Ignacego Łuka­siewicza w Humniskach” Dokładnie 6 miesięcy później 8 grudnia 1995 r. społeczność szkolna otrzymała sztandar, który: „ jest symbolem najwyższych wartości moralnych, męstwa i odwagi. Daje poczucie łączności z organizacją. Jest przedmiotem chluby”. Na pamiątkę tego wydarzenia co roku 8 grudnia obchodzone jest uroczyście Święto Szkoły.

SP nr 2 w Humniskach dołączyła do szacownego grona szkół noszących imię znakomitego Polaka, który dał początek rzeczom wielkim i niezniszczalnym. Społeczność szkolna z dumą traktuje Ignacego Łukasiewicza jako swego patrona.

Jest on wspaniałym przykładem patriotyzmu, obowiązkowości, wytrwałości w dążeniu do celu, a jednocześnie skromności, uczynności, bezinteresowności w czynieniu dobra innym ludziom. Ponadto w szkole zmodernizowano pomieszczenia lekcyjne, biu­rowe i sanitariaty. Powstała nowa klasopracownia komputerowa.

W lutym br. w Szkole Podstawowej Nr 2 w Humniskach , dzięki przychylności władz gminnych, a w szczególności Burmistrza Zdzisława Wojdanowskiego, przy zaangażowaniu dyrektora Szkoły Aliny Zygarowicz dokonano kompleksowego remontu całego pionu prawego skrzydła budynku.

Na l piętrze wyremontowano sanitariaty chłopców, na parterze gabinet dyrektora i sekretariat szkoły. Wymieniono okna, podłogi, drzwi, powiększono kubaturę sekretariatu, odmalowano pomieszczenia oraz zakupiono nowe meble. Dobudowano nowy sanitariat dla nauczycieli.

Jeszcze przed końcem roku szkolnego przystąpiono do dalszych remontów. Rozpoczęto modernizację kotłowni z węglowej na gazową oraz adaptację sali gimnastycznej na szatnię. Prace remontowe trwały całe wakacje. Wykonano nowe wejście do budynku szkolnego, przed którym położono kostkę brukową. Dobudowano pomieszczenie dla pracowników obsługi a korytarz w nowej części szkoły wyłożono pięknymi płytkami. Za fundusze pozyskane ze sprzedaży złomu wycyklinowano parkiety w salach lekcyjnych, odmalowano je oraz odmalowano wszystkie klasy i korytarze szkolne.

Ponieważ prace przeciągały się w czasie, a w szybkim tempie zbliżała się Inauguracja Nowego Roku Szkolnego” z pomocą jak zawsze pośpieszyli rodzice.